Kiến thức VBA rộng, cho nên nói hiểu hết VBA thật ra ít người tự tin có thể nói được như vậy.
Nhưng nếu code VBA đáp ứng được đòi hỏi công việc của mình thì theo tôi, điều ấy đã là điều tuyệt vời rồi. Nếu giỏi hơn nữa, thì ngoài công việc của mình, mình còn có thể code hỗ trợ công việc của người khác.
Ở mức độ cao hơn, đòi hỏi bạn cần có nhiều kinh nghiệm, thì bạn sẽ đưa ra được nhận xét code hay dở ra sao, có thể cải tiến ở những chỗ nào. Tuy nhiên, đánh giá phải dựa trên thái độ tích cực, tức là không chỉ bới lông tìm vết mà còn chỉ ra phương án khắc phục.
Vậy nhiều người sẽ hỏi, cảnh giới VBA là ở đâu? Có phải là code giỏi, code hỗ trợ được người khác thì đó là cảnh giới của VBA-nhận được sự công nhận của mọi người: Ôi bạn code hay quá, giỏi quá. Tôi không nghĩ như vậy. Sau đây, chúng ta sẽ cùng nhìn nhận về những người code VBA.
VBA không phải là công nghệ thông tin, mặc dù nó cũng là một ngôn ngữ lập trình. Tuy nhiên nó là lập trình phục vụ cho công việc, tức là không có đòi hỏi khắt khe về thời gian, không có đòi hỏi phải tối ưu ở mức độ khắt khe.
Ví dụ, công việc của bạn có thể phải mất tới vài tiếng. Thì nay, với VBA, bạn có thể chỉ mất tới 5 phút. Như vậy là rút ngắn được nhiều thời gian. Tương tự, người khác code chương trình chạy trong 5 giây. Công việc cũng được rút ngắn. Đó chắc hẳn phải là đoạn code tuyệt vời hơn đoạn code chạy 5 phút. Về mặt ý nghĩa code, quả đúng là cần phải học hỏi, nếu có thời gian, hãy học hỏi code chạy trong 5 giây. Nhưng nếu code của bạn chạy trong 5 phút thì cũng không sao đâu.
Bởi vì nhìn vào tính hiệu quả, cả code 5 phút và code 5 giây đều giảm thiểu công việc từ vài tiếng xuống về khoảng thời gian gần như là 0. Vì vậy, về mặt hiệu quả công việc không khác biệt nhiều. Tôi thấy mọi người thường chê bai code này chạy chậm, code kia chạy nhanh. Nhưng nếu đứng và nhìn vào bức tranh tổng thể, chúng ta sẽ thấy việc tranh luận đó là không cần thiết. Người ta chỉ quan tâm tới tính chính xác của kết quả. Còn về thời gian 5 phút hay 5 giây, đối với công việc của người làm Excel, đó là sự khác biệt không mấy ý nghĩa.
Tuy nhiên, nếu bạn code một chương trình cho thiết bị cơ khí, hay hệ thống đèn giao thông,... thời gian trễ được tính là ms thì 5 phút và 5 giây là sự khác biệt rất lớn. Rất tiếc, công việc của bạn là làm với Excel, cho nên bạn không cần bận tâm. Nếu có thời gian thì có thể tìm hiểu tại sao chương trình của người ta chỉ chạy trong 5 giây còn của mình mất 5 phút, đâu là vấn đề? Nếu không có thời gian tìm hiểu thì cũng không sao cả.
Vì vậy, cảnh giới của VBA không phải là đưa ra chương trình chạy nhanh, bởi vì công việc của người làm Excel cần tính chính xác hơn là nhanh. Nếu đưa ra kết quả chính xác trong thời gian ngắn hơn thì đã là tuyệt vời rồi. Ngay cả không được lợi về thời gian, mà chỉ cần cho kết quả chính xác thì cũng đã là tốt rồi. Ít nhất giảm thiểu được sức người.
Tuy nhiên cả người code VBA và người sử dụng code VBA đều gặp phải lỗi về nhân cách.
Các cụ bảo người tài thường lắm tật, nhất là với những người code VBA. Công việc đang phải làm chân tay thì nay với vài dòng code, công việc đã có thể tự động một phần hoặc hoàn toàn mà kết quả chính xác, giảm thiểu thời gian cũng như sức người. Người code tất nhiên sẽ rất vui và để nhân đôi niềm vui ấy, họ không ngần ngại chia sẻ cho đồng nghiệp. Rất tiếc, trong quá trình chia sẻ, có thể vì phấn chấn, mà họ có chút tự mãn và từ đó nhận lại thái độ không thiện chí từ đồng nghiệp.
Bản thân người đồng nghiệp khi dùng sản phẩm VBA, họ cũng được rút ngắn thời gian. Tuy nhiên nếu vì sử dụng VBA mà thời gian làm việc giảm xuống, tiền làm thêm giờ cũng giảm so với trước thì có thể họ không thích. Hơn nữa, con người thường hay có tính đố kỵ. Thay vì góp ý để hoàn thiện sản phẩm, thì lại thái độ bới lông tìm vết chê bai.
Người code VBA sẽ cảm thấy tổn thương vô cùng.
Do đó, cảnh giới của người code VBA, theo tôi đó là thái độ khiêm tốn. Luôn luôn giữ thái độ khiêm tốn.
Khiêm tốn để học hỏi. Và khiêm tốn để bớt đi kẻ thù không cần thiết.
Nếu tổ chức thấy rằng công việc này nên được tự động hóa và cho một nhóm người nghiên cứu để tự động hóa công việc, thì bạn nên xung phong hỗ trợ code VBA trong khả năng. Còn nếu tổ chức chưa có ý kiến gì thì bạn cũng không cần khoe ra. Hãy cẩn trọng thái độ ghen tỵ từ người khác.
Nhưng nếu code VBA đáp ứng được đòi hỏi công việc của mình thì theo tôi, điều ấy đã là điều tuyệt vời rồi. Nếu giỏi hơn nữa, thì ngoài công việc của mình, mình còn có thể code hỗ trợ công việc của người khác.
Ở mức độ cao hơn, đòi hỏi bạn cần có nhiều kinh nghiệm, thì bạn sẽ đưa ra được nhận xét code hay dở ra sao, có thể cải tiến ở những chỗ nào. Tuy nhiên, đánh giá phải dựa trên thái độ tích cực, tức là không chỉ bới lông tìm vết mà còn chỉ ra phương án khắc phục.
Vậy nhiều người sẽ hỏi, cảnh giới VBA là ở đâu? Có phải là code giỏi, code hỗ trợ được người khác thì đó là cảnh giới của VBA-nhận được sự công nhận của mọi người: Ôi bạn code hay quá, giỏi quá. Tôi không nghĩ như vậy. Sau đây, chúng ta sẽ cùng nhìn nhận về những người code VBA.
VBA không phải là công nghệ thông tin, mặc dù nó cũng là một ngôn ngữ lập trình. Tuy nhiên nó là lập trình phục vụ cho công việc, tức là không có đòi hỏi khắt khe về thời gian, không có đòi hỏi phải tối ưu ở mức độ khắt khe.
Ví dụ, công việc của bạn có thể phải mất tới vài tiếng. Thì nay, với VBA, bạn có thể chỉ mất tới 5 phút. Như vậy là rút ngắn được nhiều thời gian. Tương tự, người khác code chương trình chạy trong 5 giây. Công việc cũng được rút ngắn. Đó chắc hẳn phải là đoạn code tuyệt vời hơn đoạn code chạy 5 phút. Về mặt ý nghĩa code, quả đúng là cần phải học hỏi, nếu có thời gian, hãy học hỏi code chạy trong 5 giây. Nhưng nếu code của bạn chạy trong 5 phút thì cũng không sao đâu.
Bởi vì nhìn vào tính hiệu quả, cả code 5 phút và code 5 giây đều giảm thiểu công việc từ vài tiếng xuống về khoảng thời gian gần như là 0. Vì vậy, về mặt hiệu quả công việc không khác biệt nhiều. Tôi thấy mọi người thường chê bai code này chạy chậm, code kia chạy nhanh. Nhưng nếu đứng và nhìn vào bức tranh tổng thể, chúng ta sẽ thấy việc tranh luận đó là không cần thiết. Người ta chỉ quan tâm tới tính chính xác của kết quả. Còn về thời gian 5 phút hay 5 giây, đối với công việc của người làm Excel, đó là sự khác biệt không mấy ý nghĩa.
Tuy nhiên, nếu bạn code một chương trình cho thiết bị cơ khí, hay hệ thống đèn giao thông,... thời gian trễ được tính là ms thì 5 phút và 5 giây là sự khác biệt rất lớn. Rất tiếc, công việc của bạn là làm với Excel, cho nên bạn không cần bận tâm. Nếu có thời gian thì có thể tìm hiểu tại sao chương trình của người ta chỉ chạy trong 5 giây còn của mình mất 5 phút, đâu là vấn đề? Nếu không có thời gian tìm hiểu thì cũng không sao cả.
Vì vậy, cảnh giới của VBA không phải là đưa ra chương trình chạy nhanh, bởi vì công việc của người làm Excel cần tính chính xác hơn là nhanh. Nếu đưa ra kết quả chính xác trong thời gian ngắn hơn thì đã là tuyệt vời rồi. Ngay cả không được lợi về thời gian, mà chỉ cần cho kết quả chính xác thì cũng đã là tốt rồi. Ít nhất giảm thiểu được sức người.
Tuy nhiên cả người code VBA và người sử dụng code VBA đều gặp phải lỗi về nhân cách.
Các cụ bảo người tài thường lắm tật, nhất là với những người code VBA. Công việc đang phải làm chân tay thì nay với vài dòng code, công việc đã có thể tự động một phần hoặc hoàn toàn mà kết quả chính xác, giảm thiểu thời gian cũng như sức người. Người code tất nhiên sẽ rất vui và để nhân đôi niềm vui ấy, họ không ngần ngại chia sẻ cho đồng nghiệp. Rất tiếc, trong quá trình chia sẻ, có thể vì phấn chấn, mà họ có chút tự mãn và từ đó nhận lại thái độ không thiện chí từ đồng nghiệp.
Bản thân người đồng nghiệp khi dùng sản phẩm VBA, họ cũng được rút ngắn thời gian. Tuy nhiên nếu vì sử dụng VBA mà thời gian làm việc giảm xuống, tiền làm thêm giờ cũng giảm so với trước thì có thể họ không thích. Hơn nữa, con người thường hay có tính đố kỵ. Thay vì góp ý để hoàn thiện sản phẩm, thì lại thái độ bới lông tìm vết chê bai.
Người code VBA sẽ cảm thấy tổn thương vô cùng.
Do đó, cảnh giới của người code VBA, theo tôi đó là thái độ khiêm tốn. Luôn luôn giữ thái độ khiêm tốn.
Khiêm tốn để học hỏi. Và khiêm tốn để bớt đi kẻ thù không cần thiết.
Nếu tổ chức thấy rằng công việc này nên được tự động hóa và cho một nhóm người nghiên cứu để tự động hóa công việc, thì bạn nên xung phong hỗ trợ code VBA trong khả năng. Còn nếu tổ chức chưa có ý kiến gì thì bạn cũng không cần khoe ra. Hãy cẩn trọng thái độ ghen tỵ từ người khác.